Ngành bán lẻ Việt Nam phục hồi – từ tái thiết đến kỷ nguyên mới

Tuy nhiên, chính khủng hoảng lại trở thành cú hích để ngành bán lẻ toàn cầu – và Việt Nam nói riêng – bước vào quá trình tái thiết mô hình hoạt động. Người tiêu dùng nay không còn thỏa mãn với “mua để có”, mà chuyển sang “mua để trải nghiệm”, đòi hỏi những không gian tích hợp giải trí, ẩm thực, thời trang, và thậm chí là cộng đồng. Đây là bước ngoặt khiến bán lẻ hiện đại không chỉ đơn thuần là giao dịch thương mại, mà trở thành một phần trong đời sống xã hội.

Xu hướng toàn cầu: Sự phục hưng của bán lẻ vật lý

Theo báo cáo Impacts 2025 của Savills, lưu lượng khách đến trung tâm thương mại tại Mỹ năm 2024 đã tăng 1,5% so với năm trước và cao hơn 7,3% so với mức trước đại dịch năm 2019. Dù thương mại điện tử bùng nổ, gần 80% chi tiêu tiêu dùng tại Mỹ vẫn diễn ra trong các cửa hàng vật lý – một con số khẳng định sức sống của bán lẻ trực tiếp.

Thực tế này phản ánh nhu cầu gắn kết xã hội của con người. Một cú click chuột có thể mang lại sự tiện lợi, nhưng không thay thế được cảm giác chạm, thử, trải nghiệm sản phẩm; cũng không thể thay thế cảm giác hòa mình trong một không gian mua sắm được thiết kế như một điểm hẹn văn hóa. Đây chính là nền tảng khiến bán lẻ vật lý không chỉ tồn tại, mà còn tái định hình để thích ứng mạnh mẽ hơn.

Việt Nam: điểm sáng trong bản đồ bán lẻ khu vực

Quý I/2025, TP.HCM ghi nhận tổng diện tích bán lẻ đạt 1,6 triệu m², tăng 6% so với cùng kỳ năm 2024. Tỷ lệ lấp đầy duy trì ở mức 94%, bất chấp việc có thêm nhiều dự án mới gia nhập thị trường. Giá thuê tầng trệt trung bình đạt 1,4 triệu đồng/m²/tháng (~55 USD), tăng 9% theo năm – một mức tăng phản ánh niềm tin bền vững của cả chủ đầu tư lẫn khách thuê.

Đặc biệt, các trung tâm thương mại mới như Thiso Mall Sala, Vincom Mega Mall Grand Park và Parc Mall đều đạt trên 70% tỷ lệ lấp đầy chỉ sau thời gian ngắn khai trương. Thành công này không chỉ đến từ vị trí đắc địa, mà còn từ việc tập trung xây dựng trải nghiệm mua sắm toàn diện: không gian rộng mở, tích hợp dịch vụ tiện ích, và chiến lược quản lý chuyên nghiệp.

Tại Hà Nội, mặt bằng bán lẻ ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, đặc biệt ở khu vực trung tâm. Giá thuê tăng 37% so với cùng kỳ, tỷ lệ lấp đầy đạt 86%. Đáng chú ý, ngành hàng chủ đạo đã có sự dịch chuyển: thay vì phụ thuộc vào F&B, thị trường ghi nhận sự lên ngôi của thời trang, mỹ phẩm và cửa hàng tiện lợi – những ngành hàng gắn liền với nhu cầu sống hiện đại và ổn định hơn về dài hạn.

Ngược lại, bán lẻ mặt phố dần mất đi lợi thế vốn có. Việc thiếu các yếu tố như không gian trải nghiệm, hệ thống quản lý chuyên nghiệp, bãi đỗ xe hay tiện ích phụ trợ khiến nhiều khách hàng lựa chọn trung tâm thương mại thay vì mua sắm trên các tuyến phố truyền thống. Đây là minh chứng cho sự dịch chuyển từ “mua nhanh” sang “mua trải nghiệm” trong hành vi tiêu dùng Việt.

Nhà bán lẻ trở thành động lực đầu tư

Trước đây, dòng vốn đầu tư bất động sản đóng vai trò tiên phong, kéo ngành bán lẻ đi lên. Nhưng hiện nay, chính các thương hiệu – đặc biệt trong lĩnh vực thời trang, mỹ phẩm, nội thất và F&B – mới là lực kéo thực sự. Họ không còn chờ đợi cơ hội, mà trực tiếp kiến tạo nhu cầu, từ đó thu hút dòng vốn đi theo.

Tuy nhiên, giới đầu tư vẫn giữ sự dè dặt. Theo khảo sát Investment Intentions của ANREV, tỷ lệ vốn toàn cầu phân bổ cho bất động sản bán lẻ năm 2025 dự kiến chỉ đạt 12,4%, giảm mạnh so với mức 27,7% năm 2018. Nhưng tại Việt Nam, lợi thế chi phí thấp cùng nhu cầu nội địa tăng trưởng mạnh đã khiến thị trường trở thành điểm đến hấp dẫn.

Một trong những thay đổi mang tính bản lề là cách nhìn nhận bán lẻ. Nếu trước kia, trung tâm thương mại đơn thuần được coi là bất động sản cho thuê, thì nay, nó được nhìn nhận như một tài sản vận hành. Điều này có nghĩa: giá trị không chỉ nằm ở diện tích mặt bằng, mà nằm ở cách vận hành hệ sinh thái bên trong.

Hệ sinh thái trải nghiệm

Một trung tâm thương mại hiện đại nay phải hoạt động như một “thành phố thu nhỏ” – nơi mua sắm, ẩm thực, giải trí, giáo dục và thậm chí chăm sóc sức khỏe cùng tồn tại. Chính sự đa dạng này mới đảm bảo khách hàng quay lại thường xuyên và tạo ra giá trị bền vững cho chủ đầu tư lẫn thương hiệu.

Cơ hội và thách thức song hành

Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế để trở thành điểm đến hấp dẫn cho các thương hiệu quốc tế: dân số trẻ, hành vi tiêu dùng năng động, chi phí nhân công – xây dựng – vận hành thấp hơn các quốc gia láng giềng. Đặc biệt, tốc độ đô thị hóa nhanh cùng sự phát triển của tầng lớp trung lưu đang tạo nên lực cầu mạnh mẽ cho các mô hình bán lẻ hiện đại.

Tuy nhiên, ngành bán lẻ Việt Nam cũng đối mặt nhiều thách thức. Áp lực kinh tế toàn cầu, sự cạnh tranh từ thương mại điện tử, và yêu cầu ngày càng cao từ người tiêu dùng buộc các doanh nghiệp phải liên tục đổi mới. Nếu không kịp chuyển mình, nguy cơ tụt hậu là hiện hữu.

Song song với số hóa, bán lẻ xanh đang nổi lên như xu hướng không thể đảo ngược. Người tiêu dùng – đặc biệt là thế hệ Gen Z và Millennials – ngày càng quan tâm đến các sản phẩm thân thiện môi trường: thực phẩm hữu cơ, bao bì tái chế, vật liệu xanh.

Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam, nhấn mạnh rằng để hỗ trợ ngành phát triển, chính quyền cần nhanh chóng tái cấu trúc quy hoạch thương mại, đầu tư hệ thống logistics hiện đại, và ưu tiên các trung tâm kho vận để giảm chi phí. Đồng thời, doanh nghiệp cần chủ động tích hợp tiêu chí bền vững vào chiến lược, biến “xanh” thành lợi thế cạnh tranh dài hạn.

Tương lai của bán lẻ Việt Nam

2025 không chỉ đánh dấu sự phục hồi của ngành bán lẻ Việt Nam, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới – nơi thành công không chỉ đo bằng doanh số, mà còn bằng trải nghiệm khách hàng, khả năng vận hành và cam kết bền vững.

Ngành bán lẻ Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để trở thành trung tâm thương mại năng động bậc nhất Đông Nam Á. Nhưng để nắm bắt cơ hội này, doanh nghiệp và chính quyền cần đồng hành: cải cách chính sách, đầu tư hạ tầng, ứng dụng công nghệ, và xây dựng niềm tin từ người tiêu dùng.

Bởi lẽ, trong kỷ nguyên mới, bán lẻ không chỉ là “mua và bán” – mà là kết nối, trải nghiệm và kiến tạo giá trị dài hạn.

Nguồn tham khảo

VietnamNet. (2025, July 25). Vietnam’s retail sector bounces back with modern momentum. VietnamNet.